İNGİLTERE'NİN İLK KAPİTALİSTLERİ
LORD SHAFTESBURY
Evangelist hareketin liderlerinden biri de Antony Ashley Cooper (1801-85), Eari of Shaftesbury'dir. Birçok kişinin özellikle görmek istemediği, yoksulların içinde bulunduğu sefaleti gören ve bunun için bir şeyler yapılması gerektiğine inanan biri olan Lord Ashley, Dorset'de zengin bir çiftçi idi. Her gün tanık olduğu işçi ve köylü yoksul tabakasının içinde bulunduğu sefaleti ve umutsuzluğu birçok örnek ve kanıtla bir gün parlementoda yaptığı iki saatlik bir konuşma ile gündeme getirdi. Kendisi ne bir devrimci ne de bir idealistti. Fevkalâde dindar, sağduyusu olan, çevresinde sevilen ve saygı duyulan, zengin bir kişi idi. Dinleyenleri yormayan çok iyi bir konuşmacıydı. Meclisteki konuşmasını bitirdiğinde milletvekilleri ağlıyordu. Çocuk emeği kullanılmazsa İngiliz Sanayi'inin yıkılacağına inanan en büyük muhalifi, kendisine gelerek elini sıktı ve kutladı. Bu konuşmasıyla Lord Ashley tekstil sanayicileriyle savaşa başlamış oldu.
1833 yasası çıktı, tekstil fabrikalarına atanan müfettişler 9 yaşından küçük çocukların çalıştırılmamasını, 9-13 yaş arasında olanların haftada 48 saat (Her gün ilâveten 2 saat eğitim almalarını) 13-16 yaş arasındakilerin de haftada 69 saat den fazla çalıştırılmamasını kontrolden sorumlu oldular. Lordy Ashley 1842'de madencilik yasası ile (The Mining Act) kadın ve çocukların madenlerde çalıştırılmasını önledi. 1844'de Peel'in Fabrika Yasası (Factory Act) yarı zamanlı sistemi devreye soktu. Çocuk çalıştırılma koşullarını çocuklar lehine değiştirdi. 1847'de günde 10 saat çalışma (The Ten Hours Act) yasasının meclisten geçmesini sağladı. Böylece kadın ve 18 yaşından küçüklerin günde yalnız 10 saat çalışması yürürlüğe girdi. Lord Ashley'in gayretleriyle çıkarılan 1850, 1853, 1875 yasalarıyla çalışma şartları daha da düzeldi, kolaylaştı.
Lord Ashley çok fakir çocukların eğitimi için ‘Ragged School' adı verilen okulların açılmasına öncülük etti. 1850'e kadar bu okullardan 80 tane açıldı ve toplumun en alt tabakasından çok fakir 8000 çocuğun eğitimine başlandı.
1844'de kurulan kısa sürede çok etkin hale gelen Y.M.C.A'nın (Young Men's Christian Association) kurucuları arasında Lord Ashley de vardır.
