ANASAYFA GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR KURULUŞ KÜNYE İLETİŞİM

17.02.2024

Lawrence ve Arap Ihaneti- 7

Paris Barış Konferansında Prens Faysal'ın yanında Lawrence de yer alır. İngiltere savaşta kendi tarafına çekebilmek için Araplara bazı vaadlerde bulunmuştur. Bu vaadler şimdi Fransız çıkarlari ile çatışmaktadır. Faysal, eğer Arapların bağımsızlığını İngiltere garanti edemezse, Fransızlara karşı Arapların savaşabileceğini söylemektedir ve Faysal, yeni Arap krallığının Suriye, Mezopotamya ve Filistini de kapsamasını istemektedir. Fransızlar Haçlı seferinden bu yana Suriye'nin kendilerine ait olduğunu savunmaktadır. Zionistler İngiliz kontrolünde bir Filistin devletine sahip olma amacındadır. Coğrafya ve ırk açısından Filistin, Suriye ve Mezopotamya'nın birbirinden ayrılamayacağı görüşünü Lawrence de destekler.

Konferans'ın sonunda Beyrut ve Suriye'nin deniz kıyıları Fransız kontrolüne verilir, Filistin İngiliz mandası olur. Suriye'nin iç kısımları Araplar'a kalır ve Şam yeni bir Arap devletinin başkenti olur. Paristen sonra Londra'yı ziyaret eden Faysal Şam'a geldiğinde halk coşkuyla karşilamasına rağmen, kurulan bu devlet yaşayamaz. Suriye'yi Fransızlar geçici olarak işgal eder. Faysal Bağdat başkentli Irak devletinin kralı olur. Faysal'ın babası Kıral Hüseyin ise Hicaz'da durumunu giderek güçlendirmiştir. 1924'e kadar, Orta Arabistan'dan gelen , 1747'dee kurulmuş olan Vahabi mezhebi temsilcisi İbn-Suud tarafından tahtdan indirilinceye kadar, Hicaz kıralı olarak ve hatta Müslümanların halifesi olarak yaşar.

Wahabi'lerin başi Ibn-Suud'un zoruyla tahtı bırakan Hüseyin'in yerine oğlu Ali geçer. Ürdün'de diğer oğlu Abdullah, Irak'da da Faysal tahttadır. Umut edilen Arabistan İmparatorluğu kurulamamıştır. Fakat sınırları kağıt üzerinde yeni devletler ortaya çıkmıştır. Bunlar, Lübnan, İsrail, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirliği'dir.

Irak'ın İngiliz yönetiminde bağımsızlığa kavuşmasından iki yıl sonra İngilizler'e karşi ülkede ayaklanma başladı. İngilizler 2000, Iraklılar 8000 ölü ve yaralı verdi. Ayaklanmayı bastırmak için İngiliz hava kuvvetleri RAF'ın uçakları 1922'den itibaren Bağdat'ın kuzeyinde Habbaniye hava alanı başta olmak üzere evleri, çevrede yaşayanları, tarladaki ürünü ve hayvanları gece gündüz bombaladı. Sonraki yıllarda II. Dünya Harbinde Bombacı Harris diye ünlenen RAF 45 hava filosu pilotu, her 45 dakikada bir köyü ve köy nüfusunun üçte birini yok ettiklerini öğünerek anlatır. Her köye 100 ya da 200 kg'lık bombalar atılıyordu. O günlerin Harp ve Hava Kuvvetleri Bakanı Churchill mustard gaz kullanılmasını onaylıyor, bunun cephedeki askere çok moral verdiğini açıklıyordu. Fakat ucuzluğu ve etkinliği nedeniyle gaz yerine bombalama tercih edilmişti.

1933'de ölen İngiliz'lerin kukla kralı Faysal “Iraklı bir halk yoktur. Hiç bir milliyetçi duygu taşımayan hayal edilemeyecek miktarda insan kitleleri vardır. Bunlar dinsel geleneklere ve hurafelere bağlıdır. Onları birbirine bağlayan hiç bir şey yoktur. Onlar şeytanı dinler, anarşiye açıktır, başta hangi hükümet olursa olsun ayaklanmaya hazırdır” der. Kurulan kırallık 1958'de yıkıldı. Çesitli kanlı ihtilallerden sonra 1968'de Saddam Hüseyin'in Baath Partisi yönetimi ele geçirdi. Sanki bugün tarih tekerrür etmektedir. Saddam Huseyin'in başına gelenler de bilinmektedir.

Lawrence,   Paris   Konferansından   sonra inzivaya   çekildi. Thomas, kendisini bulmak için çok uğraştı. Harp Dairesi bile onun nerede yaşadığını bilmiyordu. Thomas,  Londra'da  Royal  Opera  House'da bir davet  üzerine Arabistan'ın Türklerden kurtuluşuyla ilgili resimli bir gösteri düzenledi. Lawrence'in ilk kez adı bu gösteride bahsedilince halk bu konuda bilgi sahibi olmaya başladı. Uzun uğraşlardan sonra Thomas, Lawrence'i Londra'da Dover Street'de yeraltı tren istasyonuna yakın bir evde, mütevazi bir odada yaşıyor buldu. Lawrence, adının duyulmasından sonra, kadınlardan gelen evlenme ve gazetecilerden gelen röpörtaj tekliflerini hep reddetti. Ayrıca kendisine verilmek istenen nişan, rütbe ve görevleri kabul etmedi  ve Epping Forest'da ölümüne kadar herkesden uzak yaşadı.


Bu yazı 242 defa okundu.


Yorumlar


Ad Soyad E-Mail
GÜNDEMSİYASETMANŞET HABEREKONOMİSPORRÖPORTAJLAR YAZARLAR ARŞİV

KONUMUMUZ

Altıeylül / Balıkesir

ADRES

Altıeylül Mah. Çiğdem Sok. İnaler İş Mrk.No: 8 1/1 Altıeylül / Balıkesir
MND Ajans
©2020 | Tüm Hakları Saklıdır
MND Ajans