1924 ANAYASASI – 1
TEŞKİLÂTI ESASİYE KANUNU -Kanun Numarası : 491 Kabul Tarihi : 20/4/1340 (1924)
BİRİNCİ FASIL; Ahkâmı esasiye
Madde 1.- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
Madde 2.- (Özgün hali) Türkiye Devletinin dini, Dini İslâmdır; resmî dili Türkçedir; makarrı Ankara şehridir.
Madde 2.- (İlk Değişiklik : 10/4/1928 - 1222 S. Kanun/md. 1)
Türkiye Devletinin resmî dili Türkçedir; makarrı Ankara şehridir.
Madde 2.- (Son Değişiklik : 5/2/1937 - 3115 S. Kanun/md. 1)
Türkiye Devleti, Cümhuriyetçi, milliyetçi, halkçı, devletçi, lâik ve inkılâpçıdır. Resmî dili Türkçedir. Makarrı Ankara şehridir.
Madde 3.- Hâkimiyet bilâ kaydü şart Milletindir.
Madde 4.- Türkiye Büyük Millet Meclisi milletin yegâne ve hakikî mümessili olup Millet namına hakkı hâkimiyeti istimal eder.
Madde 5.- Teşri salâhiyeti ve icra kudreti Büyük Millet Meclisinde tecelli ve temerküz eder.
Madde 6.- Meclis, teşri salâhiyetini bizzat istimal eder.
Madde 7.- Meclis, icra salâhiyetini, kendi tarafından müntahap Reisicumhur ve onun tâyin edeceği bir İcra Vekilleri Heyeti marifetiyle istimal eder.
Meclis, Hükümeti her vakıt murakabe ve iskat edebilir.
Madde 8.- Hakkı kaza, Millet namına, usulü ve kanunu dairesinde müstakil mahakim tarafından istimal olunur.
İKİNCİ FASIL;Vazifei teşriiye
Madde 9.- Türkiye Büyük Millet Meclisi, kanunu mahsusuna tevfikan Millet tarafından müntahap mebuslardan müteşekkildir.
Madde 10.- (Özgün hali) On sekiz yaşını ikmal eden her erkek Türk mebusan intihabına iştirak etmek hakkını haizdir.
Madde 10.- (Değişik : 5/12/1934 - 2599 S. Kanun/md. 1)Yirmi iki yaşını bitiren kadın, erkek her Türk mebus seçmek hakkını haizdir.
Madde.11.- (Özgün hali) Otuz yaşını ikmal eden her erkek Türk, mebus intihap edilmek salâhiyetini haizdir.
Madde 11.- (Değişik : 5/12/1934 - 2599 S. Kanun/md. 1)Otuz yaşını bitiren kadın, erkek her Türk mebus seçilebilir.
Madde 12.- Ecnebi hizmeti resmiyesinde bulunanlar, mücazatı terhibiye veya sirkat, sahtekârlık, dolandırıcılık, emniyeti suiistimal, hileli iflâs cürümlerinden biriyle mahkûm olanlar, mahcurlar, tâbiiyeti ecnebiye iddiasında bulunanlar, hukuku medeniyeden ıskat edilmiş olanlar, Türkçe okuyup yazmak bilmiyenler mebus intihap olunamazlar.
Madde 13.- Büyük Millet Meclisinin intihabı dört senede bir kere icra olunur.
Müddeti biten mebusların tekrar intihap edilmeleri caizdir.
Sabık Meclis lâhik Meclisin içtimaına kadar devam eder.
Yeni intihabatın icrasına imkân görülmediği takdirde içtima devresinin bir sene temdidi caizdir.
Her mebus yalnız kendini intihap eden dairenin değil, umum Milletin vekilidir.
Madde 14.- Büyük Millet Meclisi her sene Teşrinisani iptidasında davetsiz toplanır.
Meclis âzasının memleket dâhilinde devir, tetkik ve murakabe vazifelerinin ihzarı ve teneffüs ve istirahatleri için senede altı aydan fazla tatili faaliyet edemez.
Madde 15.- Kanun teklif etmek hakkı Meclis âzasına ve İcra Vekilleri Heyetine aittir.
